Poza substancjami konserwującymi szczepionki mogą składać się także z adiuwantów oraz substancji pomocniczych. Ich ilość oraz rodzaj uzależniony jest od konkretnego rodzaju szczepionki. Substancje te dobiera się indywidualnie, w zależności od przeznaczenia i zastosowania szczepionek. Dzięki zastosowaniu adiuwantów, odpowiedź immunologiczna jest szybsza i efektywniejsza. Nie każda substancja może pełnić funkcję adiuwantów. Obecnie znane są m.
in. wodorotlenek glinu, siarczan glinu. Warto jednak wspomnieć, że nie we wszystkich rodzajach szczepionek adiuwanty są równie skuteczne. W niektórych przypadkach nie ma możliwości ich zastosowania. W szczególności dotyczy to drobnoustrojów wewnątrzkomórkowych, ponieważ adiuwanty nie mają możliwości pobudzania odpowiedzi komórkowej. Pomimo że związki glinu posiadają wysoki stopień bezpieczeństwa, to mogą powodować pewne działania niepożądane.
Substancje pomocnicze używane są w celach ochronnych, głównie ze względu na niekorzystne oddziaływanie niskich lub wysokich temperatur. Ponadto tego typu substancje zapobiegają przyleganiu antygenów do opakowania szczepionki. Jako substancje stabilizujące stosowane są cukry, aminokwasy oraz białka. Uważa się, że w niektórych przypadkach mogą być one przyczyną reakcji alergicznych. Zazwyczaj powodem tego była nadwrażliwość organizmu na jedną z substancji pomocniczych. W większości przypadków czynnikiem sprawczym za reakcje alergiczne była żelatyna.
Pomimo tego substancje pomocnicze uznawane są za bezpieczne.
